29-11-2013

29. novembar: Dan kada je rođena Jugoslavija

Na današnji dan navršava se 70 godina od Drugog zasijedanja AVNOJ-a u Jajcu (BiH), na kome su u Drugom svjetskom ratu udareni temelji nove, socijalističke Jugoslavije.

29. novembar: Dan kada je rođena Jugoslavija | Radio Televizija Budva

29. novembar slavljen je gotovo šest decenija kao državni praznik SFRJ, a zvanično je ukinut poslije više od deset godina od raspada zajednice - novembra 2002. Taj datum je ušao u istoriju 29. novembra 1943. godine, kada je održano Drugo zasijedanje AVNOJ-a u Jajcu, na kome je donijeta odluka o federalnom ustrojstvu Jugoslavije, a kraljevskoj vladi zabranjen povratak u zemlju.

Poslije završetka rata, od 1945. godine, 29. novembar se slavio kao dan Republike i bio jedan od najvećih praznika u nekadašnjoj SFRJ.

Prema tadašnjem Zakonu o državnim praznicima proslavljao se dva neradna dana, uz svečane akademije u glavnim gradovima republika bivše države, počasne plotune, a 1964. ustanovljena je i nagrada AVNOJ-a. Đaci prvaci su dobijali crvene pionirske marame, dijeljena su razna ordenja.

Posljednji put ovaj praznik obeilježen je u Srbiji 2001, jer ga je Savezna skupština zvanično ukinula tek sredinom novembra sljedeće godine. Do 1997. godine 29. novembar je slavljen kao dan sjećanja na Drugo zasijedanje AVNOJ-a, ali je od tada počeo da se praznuje kao dan kada je 1945. Jugoslavija i formalno prestala da bude monarhija i postala republika. Ta zamjena nastala je kao izraz kritike da je SRJ nastavila da obilježava praznik nepostojeće države - federacije šest republika - koja se raspala 1991.

Danas, kada postajem pionir
Dajem časnu pionirsku riječ:
Da ću marljivo učiti i raditi,
Poštovati roditelje i starije
I biti vijeran i iskren drug
Koji drži datu riječ...