Prizor lokalne djece koja se igraju ispod palmi na skoro praznom Kraljevskom trgu (Plaça Reial) podsjeća Gloriju Gomez na njeno djetinjstvo 1980-ih prije nego što je turizam preplavio tu znamenitost Barselone.
“To je lijepo vidjeti, ali je istovremeno tužno”, kaže za Rojters 53-godišnja Gomez, koja radi kao kućepaziteljka u jednoj zgradi na starogradskom trgu. Taj posao je naslijedila od majke.
Pandemija je zadala ogroman udarac državama zavisnim od turizma, ali one sada pokušavaju da ponovo namame posjetioce, piše Rojters. U okviru te inicijative, razmatra se promjena ekonomskih modela kako bi se riješio dugotrajni problem prenatrpanosti.
“Strategija se potpuno mijenja”, kaže Marian Mauro, direktorica Turisme de Barcelona, javno-privatnog konzorcijuma, objašnjavajući promjene u promociji grada.
“Kvalitet je važniji od kvantiteta” i veće poštovanje gostiju prema stanovnicima Barselone je jedan od faktora pristupa iz segmenata, kazala je za Rojters.
Cilj konzorcijuma je da promoviše lokalnu startap scenu u oblasti prehrane i tehnologije, a putničkim agentima se nudi obuka da bi mogli da izađu u susret kineskim posjetiocima i privuku više visokoplatežnih gostiju iz te zemlje, kao i iz jugoistočne Azije i SAD. Konzorcijum je takođe potpisao sporazum sa Moskvom o promovisanju vikend putovanja radi posjete kulturnim spomenicima i šopinga.
To su nove taktike za grad od 1,6 miliona stanovnika koji je prošle godine imao blizu 30 miliona posjetilaca, uključujući dnevne goste i oko 14 miliona onih koji su se zadržali makar noć.
Prije pandemije, usljed ljutnje zbog porasta cijena stanova i zabrinutosti da turisti prave zone u koje lokalni žitelji ne mogu da idu, opština je pokušala sa mjerama poput ograničavanja otvaranja novih hotela, što je naišlo na kritike od privatnog sektora, piše Rojters.
Udio turizma u BDP Španije je, normalno, više od 12 odsto, a ona je bila druga najposjećenija država u svijetu 2018, nakon Francuske.
Međutim, međunarodni dolasci su u junu opali za 98 odsto, u odnosu na prije godinu. Nade u oporavak u julu nakon ukidanja mjera izolacije širom zemlje raspršilo je to što su mnoge države izdale upozorenja da se ne putuje jer je u mnogim djelovima Španije - naročito u Barseloni - došlo do porasta broja zaraženih.
Manje od trećine hotela u Barseloni je otvoreno i u julu je popunjenost iznosila samo 20 odsto. Vlada Katalonije očekuje gubitke u sektoru turizma od najmanje 15 milijardi eura u toj regiji. Prema podacima gradskih vlasti, direktna potrošnja turista je dostigla oko 8,8 milijardi eura u Barseloni 2018.
“Taj sektor će morati da se prilagodi i nauči da bude elastičniji jer će vjerovatno biti još pandemije”, kaže Fransesk Ramagoza, šef za istraživanja u turističkoj školi Autonomnog univerziteta u Barseloni. On ističe da je sad pravi momenat da se diversifikuje model urbanog turizma.
Neki žele radikalnije promjene.
Marija Garsija, portparolka grupe za zaštitu životne sredine, Ecologistes en Accio, poziva da se sa sektora zasnovanog na hipermobilnosti, nesigurnim poslovima i ogromnom uticaju na sredinu, pređe na turizam manjeg obima i koji nije štetan za okolinu.
Garsija je rekla da je pandemija pokazala potencijalne poremećaje od klimatskih promjena i pozvala na ukidanje subvencija za aviosaobraćaj u korist turizma zasnovanog na željezničkom prevozu.
Ramon Gonzales, lideri sindikata CCOO u Kataloniji, smatra da bi proizvodnji trebalo dati veću ekonomsku težinu, i upozorava da se turizam možda neće oporaviti prije 2022.
Rojters navodi da je uticaj virusa očigledan u Gotskom kvartu koji je nekad bio pun turista. Sada su desetine suvenirnica zatvorene, a na hotele je stavljen katanac.
“Prešli smo iz jedne krajnosti u drugu”, kaže Glorija Gomez sa Kraljevskog trga. Njoj sada nedostaje buka koju je nekad mrzjela. “Ovo je ružna tišina”.