Foto: stvarukusa.rs

Za vjernike pravoslavne crkve danas počinje božićni post kojim se pripremamo za proslavu jednog od najvećih hrišćanskih praznika – rođenje Isusa Hrista, Božića.

Ustanovljavanje Božićnog posta, kao i drugih višednevnih postova se odnosi na drevna vremena hrišćanstva. Već od devetog vijeka sveti Amvrosije Milanski, Filistrije, blaženi Avgustin pominju u svojim djelima Božićni post.

U petom vijeku je o Božićnom postu pisao Lav Veliki. Prvobitno je Božićni post trajao za jedne hrišćane sedam dana, a za druge malo duže. Na saboru 1166. godine koji je održan u vrijeme konstantinopoljskog patrijarha Luke i vizantijskog cara Manuila svim hrišćanima je bilo naređeno da poštuju 40-to dnevni post uoči velikog praznika Hristovog Rođenja.

Antiohijski patrijarh Valsamon je pisao, da "je sam svjatiješi patrijarh rekao da iako dani tih postova (Uspenjskog i Božićnog) nisu određeni pravilom, potrudimo se međutim da slijedimo nepisano crkveno predanje i dužni smo da postimo …od 15. dana novembra".

Božićni post je poslednji višednevni post u godini. Počinje 14/27. novembra i traje do 25. decembra/7. januara, traje četrdeset dana i zbog toga se u Crkvenom ustavu naziva Četrdesetnicom, kao i Veliki post.

Božićni post je zimski post, i služi nam za osvećenje poslednjeg dijela godine tajanstvenim obnavljenjem duhovnog sjedinjenja sa Bogom i pripremom za praznovanje Hristovog Rođenja.

Božićni post je ustanovljen radi toga da bismo se prije dana Hristovog Rođenja očistili pokajanjem, molitvom i postom, kako bismo čista srca, duše i tijela mogli sa strahopoštovanjem da dočekamo Sina Božijeg Koji se javio svijetu, i da bi Mu pored običnih darova i žrtvi, prinijeti naše čisto srce i želju da slijedimo Njegovo učenje.

Trajanje Božićnog posta objašnjava se i četrdesetodnevnim putovanjem trojice mudraca do Vitlejemske pećine, u kojoj je rođen Bogomladenac Isus.

Zato se kaže da je post zvijezda vodilja za sve one koji su hrišćanstvo odabrali za svoju vjeru, kao što je za mudrace, koji su vjerovali u proročanstvo o rođenju Spasitelja, jedina vodilja bila najsjajnija zvezda na nebu koja je išla od Zapada ka Istoku i koja ih je dovela u Vitlejem.

Pravoslavni hrišćani se slobodnom voljom odlučuju na ovaj podvig čija je svrha očišćenje duše i tela koje se postiže ne samo uzdržavanjem od mrsne hrane, već i od loših misli, riječi i djela.

Postom se potvrđuje snaga volje onih koji kao hrišćani žele da svojim razumom vladaju u svim iskušenjima, pa se kaže da je post podvig cjelokupne ličnosti i etički stav.

Tokom cijelog ovoga posta ne jedemo meso, bijeli mrs i jaja. Ulje i vino su dozvoljeni svim danima osim srijede i petka koji se poste "na vodi". Riba se jede svake subote i nedelje kao i na Vavedenje Presvete Bogorodice, čak i ako praznik pada u srijedu ili petak. Poslednja nedelja Božićnog posta posti se strožije, bez upotrebe ribe, a po mogućnosti "na vodi". Na Badnji dan se ne upotrebljava ni ulje ni vino, već se obavezno posti "na vodi".

U našoj pravoslavnoj vjeri postoje četiri posta godišnje, a najduži je Veliki ili Časni post pred praznik Vaskrsenja. Petrovski i Gospojinski post tranu dvije nedelje pred praznovanje Petrovdana i Velike Gospojine. Pravilo je takođe da i slavske trpeze u domovima u vrijeme Božićnog posta budu posne.










Izvor: in4s.net