27-01-2020

Evropska nedjelja prevencije raka grlića materice

U zemljama Evrope se u posljednjoj nedjelji januara obilježava nedjelja prevencije raka grlića materice. U toj nedjelji se održava veliki broj različitih aktivnosti koje imaju zajednički cilj, da promovišu mogućnosti i važnost prevencije raka grlića materice.


Ove godine, obilježavanje nedelje prevencije, se održava od 24. do 30januara.

Rak grlića materice nastaje na donjem dijelu materice koji je okrenut prema vagini. Bolest počinje kada se neke ćelije grlića materice promijene i krenu nekontrolisano da se umnožavaju. Redovni pregledi (skrining) imaju za cilj da promjene na grliću materice pronađu rano, pre nego što prerastu u rak, onda kada mogu lako da se otklone. Skrining se obavlja Papanikolau testom.

Od 20 do 65 godina, sve žene treba svake godine da idu na preglede, a posle tri uzastopna normalna rezultata, jednom na dvije do tri godine.

Rak grlića materice je globalni problem,posebno u zemljama u razvoju. Najveći problem predstavlja činjenica da se žene javljaju na pregled ginekologu vrlo kasno, u takozvanoj invazivnoj fazi kada je liječenje teško, prognoza neizvesna, a ishod bolesti često smrtni.

Ako se otkrije u ranoj fazi, rak grlića materice je bolest koja se može spriječiti. Redovni pregledi kod izabranog ginekologa, program vakcinacije protiv HPV infekcije i sprovođenje programa organizovanog skrininga, imaju najveći značaj u prevenciji ove bolesti.

Faktori rizika za nastajanje bolesti su genitalne infekcije Humanim papiloma virusima HPV, pušenje, imunosupresija (oslabljen imuni sistem), seksualne navike (rano stupanje u seksualne odnose, veliki broj seksualnih partnera, veliki broj porođaja i pobačaja), način života i loši socio- ekonomski uslovi, nasledni genetski faktori.

HPV je veoma rasprostranjen, ali većina zaraženih HPV-om ozdravi u periodu od 6 do 24 mjeseci, a da često i ne zna da je bila inficirana. Međutim, imuni sistem nekih žena ne uspeva da se oslobodi HPV-a i rizik za pojavu raka grlića materice je tada povećan.

Simptomi:

Početni i premaligni stadijum bolesti ne daju nikakve simptome koji bi mogli da ukažu da se u organizmu nešto dešava. Tek kada se bolest u potpunosti razvije, mogući su sledeći simptomi: bol u stomaku, krvarenje posle polnog odnosa, uporan sukrvičav vaginalni sekret.

S obzirom da se rak grlića materice veoma sporo razvija, jedini način da se ova bolest otkrije u ranoj fazi razvoja jeste redovni ginekološki pregled i uzimanje Papanikolau brisa.