29-07-2014

JP Morsko dobro: “Tražimo meduze”

U cilju informisanja javnosti, Institut za biologiju mora i Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom štampali su edukativni materijal u vidu brošura i postera pod nazivom “Tražimo meduze”.

JP Morsko dobro: “Tražimo meduze” | Radio Televizija Budva

Svi materijali sadrže slike i kratke opise meduza koje se mogu naći na crnogorskom primorju, kao i naznake o tome koliko su pojedine vrste opasne. Takođe, brošure sadrže i informacije o pravilnom postupku u slučaju pojavljivanja opekotina od meduza na crnogorskom i engleskom jeziku. Materijal se prvenstveno dijeli spasiocima na plažama, ribarima i roniocima koji svojom aktivnošćcu mogu doprinijeti što boljem sakupljanju informacija duž crnogorske obale, ali i svoj zainteresovanoj javnosti.

Radi se o materijalu proizvedenom u preventivne svrhe. Naime, pojava meduza na zapadnoj obali Jadrana (Italijanska obala) kao i u Sjevernom Jadranu nije rijetka. Na istočnoj obali njihova pojava je znatno rijeđa jer je ta strana Jadrana pod uticajem mediteranske vode, koja je po karakteristikama osiromašena hranljivim solima, a istočnom stranom ulazi u Jadransko more. Meduze se u većem broju javljaju tokom proljeća jer se tada masovno razvijaju, dok tokom ljetnjih mjeseci ostaju samo pojedinačni primjerci.



Pošto su poslednjih decenija zabilježene veće pojave meduza u cijelom svijetu, sve veća pažnja se posvećuje baš ovoj grupi organizama kako zbog njihovog uticaja na ribarstvo i akvakulturu tako i zbog uticaja na ljudsko zdravlje. Ovi organizmi imaju važnu predatorsku ulogu u lancima ishrane pa tako pored činjenice da su kompetitori za hranu larvama i jajima riba, neke vrste se direktno i hrane jajima i larvama riba pa tako mogu uticati na riblji fond.

Zbog sve masovnijih pojava u svijetu, međunarodna naučna organizacija CIESM (Commission Internationale pour l'Exploration Scientifique de la Mediterranee) od 2009. godine organizovala je sistemsko praćenje i dojavu nalaza želatinoznih organizama u zemaljama Mediterana i Crnog mora. Kao Jadranska zemlja, dio smo tog programa a program je zamišljen tako da se uključi što veći broj građana u akciju.

Svaka dojava o ovim organizmima pomaže naučnicima jer praćenje ovih organizama osigurava informacije za prognoziranje budućih pojava. Pojava meduza do sada nije imala značajan uticaj na turizam, ribarstvo i ekonomiju Crne Gore.