21-07-2016

Milisav Savić na Trgu pjesnika

U četvrtak, 21. jula, sa početkom u 21h nastavlja se književni program 30, jubilarnog, festivala „Grad teatar“. Na Trgu pjesnika će gostovati Milisav Savić, jedan od vodećih pisaca savremene srpske književnosti, a predstaviće svoj poslednji roman „La Sans Pareille – ljubavni roman sa dodacima“.

Milisav Savić na Trgu pjesnika | Radio Televizija Budva

Nenad Šaponja, glavni urednik izdavačke kuće „Agora“, u kojoj je roman objavljen, zapisao je: „Poput nekog današnjeg srpskog Dekamerona, viđenog kroz priče, snove, pisma, eseje, komentare, fusnote i druge beleške uokvirene brojem deset, Savićev roman je ispisan u različitim pripovedačkim registrima, kao slagalica fikcije i fakata, literarnog doživljaja i istorijskog mapiranja privida sveta, kao dubinska priča o našem, upravo minulom, vremenu. Misteriji ljubavi i misteriji putovanja, propuštenoj kroz prizmu umetnosti renesansnog čoveka suprotstavljen je kontekst naše surove istorije u kojoj se dešavaju bespotrebni ratovi i nužnaizbeglištva. Na sličan način na koji je Savićev roman Hleb i strah, ispisan pre četvrt veka, bio literarni epitaf za komunističku Jugoslaviju, tako i ovaj roman, sasvim kapilarno, individualno i kolektivno, zaklapa sliku ratnih devedesetih”.

Anđelika Cvijić je u svom osvrtu na roman, primijetila i sledeće: “Na kakvog čitaoca može da računa Milisav Savić? Pre svega, na strpljivog koji se neće nervirati stalnim prevrtanjem stranica da bi video o čemu je ili o kome je reč. Zatim obrazovanijeg, ali ne i sujetnog već spremnog da neprekidno proverava svoje znanje ili otkriva nešto novo. S druge strane, zašto ne bi pridobio i sve sa oskudnijim znanjem, ali velike radoznalce koji vole zagonetke i izazove? Onaj koji Savića, međutim, ne zanima jeste nezainteresovani čitalac koji će se zadovoljiti samo Prolećnim putovanjem Toskanom, ljubavnim iznenađenjima, maskenbalima i lepotom Firence. Takav propušta ono najbolje u romanu La sans pareille: kroz zgusnuti omaž velikanima literature kao što su Andrić, Crnjanski, Laza Kostić, zatim Homer, Bokačo, Ovidije, Dante, Kazanova, Tolstoj, Bulgakov, protiče igra žmurke između Junaka, Pisca i Čitaoca, kojoj je teško odoleti. U njoj potmulo odzvanjaju gorki kritički tonovi o nedavnoj ratnoj prošlosti na Balkanu, o tranzicionoj sadašnjosti i neizvesnoj budućnosti, ponekada čak snažnije i književno upečatljivije od ljubavne storije. Jer, ona volandska kiša koja je u doba Majstora i Margarite sipila nad Moskvom stigla je do nas (sjajna poglavlja Eseja, Snova i Pisama), nudeći nam tužni i jedini izbor, između đavola čije su produžene ruke odavno videli Gete, Bulgakov i Dostojevski“ (Danas).

Milisav Savić je rođen 1945. u Vlasovu kraj Raške. Gimnaziju je završio u Novom Pazaru, a studije jugoslovenske i svjetske književnosti na Filološkom fakultetu u Beogradu. Na istom fakultetu magistrirao je s temom „Memoarska proza o Prvom srpskom ustanku“, a potom i doktorirao s temom „Memoarsko-dnevnička proza o srpsko-turskim ratovima 1876-1878“. Bio je urednik „Studenta“ (1968-70) i „Mladosti“ (1970-72), glavni i odgovorni urednik „Književne reči“ (1972-1977) i „Književnih novina“ (1980-82). U izdavačkom preduzeću „Prosveta“ radio je od 1983. do 2004. godine, najprije kao glavni i odgovorni urednik, a potom kao direktor. Bio je predsjednik Srpske književne zadruge (2000-2001). Obavljao je dužnost ministra-savjetnika u Ambasadi Srbije i Crne Gore, odnosno Srbije, u Rimu od 2005. do 2008. godine. Bio je i predavač srpskohrvatskog jezika i jugoslovenske književnosti na Londonskom univerzitetu (1987/88.), Njujorškom državnom univerzitetu u Olbaniju (Albani, 1985/87.), Univerzitetu u Firenci (1990/92.) i Univerzitetu u Lođu (1999/2000). Od 2010. godine do 2014. godine bio je redovni profesor Državnog univerziteta u Novom Pazaru.

Autor je zbirki pripovijedaka „Bugarska baraka“ (1969, nagrada lista „Mladost“), „Mladići iz Raške“ (1977), „Ujak naše varoši“ (1977, “Andrićeva nagrada”); romana „Ljubavi Andrije Kurandića“ (1972), „Topola na terasi“ (1985), „Ćup komitskog vojvode“ (1990), „Hleb i strah“ (1991, Ninova nagrada), "Ožiljci tišine“ (1996, Nagrada “Miroslavljevo jevanđelje”), „Princ i serbski spisatelj“ (2008, Nagrada “Laza Kostić”), „Čvarčić“ (2010), „La sans pareille“; književno-istorijske studije „Ustanička proza“ (1985, nagrada “Pavle Bihalji”), „Sećanje i rat“ (2009), „Dolina srpskih kraljeva“, dvojezično izdanje (2014), (nagrade „Ljubomir P. Nenadović“ i „Grigorije Božović“); knjiga esejističke proze: „Fusnota“ (1994), „30 plus 18“ (2005), „Rimski dnevnik, priče i jedan roman“ (2008, Nagrada “Dušan Vasiljev”), „Ljubavna pisma i druge lekcije“ (2013) i „Mali glosar kreativnog pisanja“ (2015). Romani su mu prevedeni na grčki, engleski, slovenački, makedonski, bugarski, rumunski. Autor je leksikona „Ko je ko – pisci iz Jugoslavije“ (1994). Objavio je više knjiga prevoda sa engleskog i italijanskog, a priređivač je i mnogih antologija savremene pripovijetke.

Za životno djelo dobio je sledeće nagrade: “Stefan Prvovenčani” (2008), “Ramonda Serbika”, “Milovan Vidaković” (2014), “Vitez srpske književnosti” (2015). Za cjelokupno pripovijedačko djelo dobio je nagradu “Veljkova golubica” (2012). Roman „La Sans Pareille – ljubavni roman sa dodacima“ nagrađen je „Mešom Selimovićem“, nagradom Večernjih novosti za roman godine, kao i nagradom „Borisav Stanković“, koju dodijeljuje književna manifestacija Borina nedelja, za 2015. godinu. Roman je bio i u najužem izboru na NIN-ovu nagradu.

Sa autorom razgovor na Trgu vodi Nenad Šaponja, glavni urednik renomirane izdavačke kuće „Agora“.