Ilustracija, Foto: Pixabay
Dio izmjena ovog Zakona, koje su se odnosile na zabranu prometa nikotinskih vrećica, iniciralo je udruženje Roditelji još 2021. godine, nakon čega je Ministarstvo finansija krajem 2022. pripremilo predlog novog akta.
Novi Zakon o duvanu već je jednom izglasan 8. maja ove godine, ali kao i preko 20 drugih zakonskih akata koji su prošli skupštinsku proceduru, nije tada proglašen za važeći. Najprije je to, iz političkih razloga, odbio da učini bivši predsjednik države Milo Đukanović, a to se nije desilo ni nakon dolaska na tu poziciju Jakova MIlatovića. Obrazloženje njegovog kabineta bilo je da su prošli svi zakonski rokovi da se izdaju ukazi o proglašenju zakona važećima.
Zabrana nikotinskih vrećica, koje zbog sličnog izgleda većina poistovjećuje sa snusom (već ranije zabranjenim u Crnoj Gori i svim evropskim zemljama, izuzev Švedske) samo je jedna od novina koju donosi Zakon o duvanu.
Osim zabrane proizvodnje, obrade i prometa duvana za oralnu upotrebu, zabrana će se odnositi i na rezani ili na drugi način usitnjeni duvan (neobrađeni duvan). Biće zabranjeno i reklamiranje duvanskih proizvoda putem interneta, kao i njihova kupovina ako se u trenutku naručivanja nalaze u maloprodajnom objektu van Crne Gore.
Građani naše države više neće moći da kupuju i prodaju duvanske proizvode ni putem interneta, niti van poslovnih prostora.
Izmjenama Zakona o duvana, između ostalog, predviđene su i kazne za one koji ne budu poštovali ove zabrane, a one će za pravno lice iznositi od 1.000 do 20.000 eura.
Iz Instituta za javno zdravlje nedavno su u izjavi za Pobjedu upozorili da je upotreba nikotinskih vrećica veoma opasna po zdravlje, posebno ako ih konzumiraju djeca. Pojasnili su da je to nikotinski, bezdimni „mokri“ proizvod, čija je upotreba posebno intezivirana nakon 2020. godine i to naročito kod mladih. Njegova upotreba je, kako su kazali, u trenutno važećem zakonu regulisana kao komponenta „novih duvanskih proizvoda“.
Kada se kesica stavi na sluzokožu, oslobađa se nikotin koji preko pljuvačke ide u krvotok, a potom i u mozak, čime se utiče na zadovoljavanje potrebe korisnika za nikotinom. Ističu da je prodaja duvanskog snusa zabranjena u većini zemalja, izuzimajući Švedsku, gdje je proizveden i gdje je korišćenje značajno zastupljeno, posebno kod mlađih muškaraca. Međutim, bezduvanski nikotinski proizvodi koji slično djeluju nisu zabranjeni.
“Sadržaj nikotina u ovim kesicama je mnogo viši nego u cigaretama (snus sadrži 1,5% i 2,5% nikotina, dok klasična cigareta sadrži od 0,3% do 0,5%)”, pojašnjavaju iz Instituta, što usložnjava razvoj zavisnosti kod korisnika.
“U vrlo kratkom vremenskom intervalu nikotin dospijeva do mozga i ostvaruje negativne efekte, što može da uzrokuje promjene ponašanja kod mladih korisnika”, upozoravaju oni.
Nikotin uslovljava negativne efekte na kardivaskularni i sistem organa za disanje, ali i ostale organe i organske sisteme, kao što su, prvenstveno zubi i ostali organi usne duplje.
“Česte su infekcije, krvarenja u usnoj duplji, stvaraju se ranice, kao i druge promjene i to u vrlo kratkom vremenskom periodu od početka korišćenja. U periodu od nekoliko godina upotrebe razvija se rizik za nastanak malignih bolesti usne duplje, grla, ždrijela, kao i želuca, pankreasa i ostalih organa. U sastavu ovih proizvoda nema sastojaka koji se u tradicionalnim duvanskim proizvodima razvijaju tokom sagorijevanja, ali oni sadrži nitrozamin koji je, upravo, odgovoran za povećanje rizika od karcinoma pankreasa, a sadrži materije koje izazvaju karcinom usne duplje i jednjaka, vrlo čestih komplikacija upotrebe”, kazali su nedavno iz IJZCG za Pobjedu.
(roditelji.me)