Prevodeći sa našeg jezika na engleski, sto je teži i zahtjevniji posao nego li prevoditi sa engleskog na naš jezik, prevodilac knjige nastale po motivima budvanskih legendi, prof. Dragan Vugdelić je pokušao da našu literaturu približi stranom čitaocu. “Stil pisca je ponekad dosta teško razumjeti, posebno kada se radi o prevodu na strani jezik” – ističe Vugdelić dodajući da dosta ima “civilizacijskih detalja koji odlično zvuče u dotičnoj sredini, ali ne znače mnogo u drugoj sredini koja koristi jezik prevoda. Dosta ima teškoća u prevodu lokalizama, posebno kada se prevodi sa našeg jezika na strane jezike, jer ako se i nađe nešto slično, najčešće ne mora da u drugom jeziku ima isto značenje kao kod nas”. Ostajući u prevodilačkom naponu da učini što je moguće više, u slučaju knjige Zorice Joksimović je, kako navodi, imao jednu olakšicu “jer se prije svega radilo o našem terenu, o događajima i mjestima koja su mi bliska, a jezik originala je čitljiv, pitak, razumljiv, jasan tako da je Zorica kao profesor književnosti i jezika pokazala čistoću izraza koja je olakšala prevođenje.” Izražavajući zadovoljstvo objavljenom publikacijom, prevodilac Dragan Vugdelić je istakao da je otvoren za kritike i komentare, jer kada je u pitanju prevod uvijek se može doraditi i drugačije uraditi.

O knjizi Zorice Joksimović “Od vode i kamena do priče i pričanja” kao drugom izdanju objavljenom na engleskom jeziku, u ime suizdavača NVO Talas govorila je Sanja Pantović. Ona je istakla da su svi oni subjekti koji su pomogli objavljivanje knjige dobili iste, proporcionalno uloženom. “To je bio cilj – useliti knjigu u turističke objekte kao dio turističke ponude. Lijepo je da priče sa motivima budvanskih legendi dočekaju gosta u hotelskoj sobi, ili se nađu na policama hotelskih biblioteka, recepcija, što govori o valorizaciji turističkog proizvoda i kulturi jednog naroda”- kazala je Sanja Pantović.

U Ime Turističke organizacije Budve koji cijene da ovakve smislene projekte treba finansijski podržati, obratila se Slavica Radoman koja je istakla da je knjiga Zorice Joksimović Od vode i kamena do priče i pričanja svojevrstan “vid arhivske riznice koja će čuvati od zaborava priče o Budvi prepričavane decenijama, a konačno objedinjene na jednom mjestu, ali i značajne kao sadržajan materijal u turističkoj ponudi Budve za promociju našeg porijekla i vrijednosti ovoga kraja.”

Prof. dr Sofija Kalezić je govoreći o knjizi Zorice Joksimović istakla da je ova knjiga “simboličnog naziva Od vode i kamena do priče i pričanja nastala isključivo posredstvom spisateljičine imaginativnosti, mada ona u njoj demonstrira visok nivo sposobnosti da raznovrsna “mjesta neodređenosti” kojih u narodnim predanjima ima mnogo, nadomjesti svojom umjetničkom imaginacijom.” Govoreći o jeziku i načinu umjetničkog izražavanja, dr Sofija Kalezić je istakla da vokabular Zorice Joksimović nikada nije istovjetan: “od ličnih imena do djelova pokućstva, ona prilagođava riječi stranog porijekla, na primjer turcizme ili italijanizme, mada u strukturi samih legendi su u najvećoj mjeri prepoznatljivi arhaizmi, neologizmi i onomatopeizmi koji doprinose živopisnosti i uvjerljivosti pripovijedanja.” Ona navodi da se “datim leksičkim dijalekatskim pojedinostima autorka služi radi tipizacije likova, pa su izražajna sredstva uspjelo data u funkciji kreiranja plemenskog ambijenta Crne Gore.” Što se tiče stila legendi, dr Sofija Kalezić ističe da je karakteristično epsko ponavljanje, te da su dijalozi u umjetničkim legendama intenzivirani, kao i opisi prirode. “U crnogorskoj fantastici najviše su traga ostavili grčki mitovi, što se može sagledati i iz knjige Zorice Joksimović”- mišljenja je dr Sofija Kalezić koja je nadalje u izlaganju istakla da su ove legende “prožete fantastikom i elementima čudesnog, osobito one sa hrišćanskom religioznom podlogom, koje podrazumijevaju i određeno teološko naravoučenije.”

U ime izdavača, Narodne biblioteke Budve, govoreći o knjizi Zorice Joksimović nastaloj po motivima budvanskih legendi koje su bile inspiracija i mnogim umjetnicima ranije- Stanka Stanojević je kazala da “čitajući priče Zorice Joksimović, iščitavamo raniji tekst legende, a takav postupak podsjeća na palimpsest. Čini se da je u obradi legendi namjerno koristila i arhaizme i zaboravljene sintagme, kao i danas manje zastupljene glagolske oblike sa ciljem očuvanja jezičkog i duhovnog blaga, ali i da je naprosto pratila kurs legende.” Ona je istakla da: “kada govorimo o priči, kao umjetničkom djelu, i pričanju kao legendi, uočavamo njihovu korespondenciju i korelaciju, ali i odvojenost i zasebnost; u priči fikcija postaje jedina istina u čaroliji od korice do korice, a istina, ona koju su nosili i prenosili stoljećima, traje u pričanjima sjećajući na davnine.”

Na kraju večeri je autorka knjige Od vode i kamena do priče i pričanja objavljene na engleski jezik – Zorica Joksimović – zahvalila svima koji su doprinijeli da ova knjiga priča bude objavljena. Ona je istakla da je njena zbirka kratkih priča između ostalog i njen “prilog odbrani kulture našega grada. To što je knjiga prevedena i što će naći stanište i van granica zemlje su umnogome doprinijeli poslenici kulture i turizma”- naglasila je autorka Zorica Joksimović ističući da su to u prvom redu JU Narodna biblioteka Budve koja afirmiše budvanske stvaraoce i Turistička organizacija Budve.

JU Narodna biblioteka Budve