Foto: Pexels

Nove studije otkrivaju vezu između ishrane i kognitivnog zdravlja

Prema studiji objavljenoj u časopisu Neurology, naučnici sa Brigham and Women’s bolnice i Harvardske medicinske škole analizirali su podatke više od 130.000 zdravstvenih radnika koji su učestvovali u dugoročnim istraživanjima. Učesnici su svake dvije do četiri godine popunjavali detaljne upitnike o ishrani, uključujući unos više od 150 različitih namirnica, dok su istraživači prikupljali podatke o dijagnozama demencije i subjektivnim procjenama pamćenja.

Veza između crvenog mesa i demencije

Rezultati su pokazali da osobe koje redovno konzumiraju prerađeno crveno meso imaju 14% veći rizik od razvoja demencije u odnosu na one koji ga unose u minimalnim količinama. Rizik je rastao sa povećanjem unosa mesa – čak i male količine, poput dvije kriške slanine ili jednog hot-doga dnevno, bile su povezane sa povećanom vjerovatnoćom razvoja demencije.

“Vidimo da viši unos prerađenog crvenog mesa povećava rizik od demencije, subjektivnog kognitivnog opadanja i slabije kognitivne funkcije”, izjavio je vođa studije dr Danijel Vang.

Naučnici ističu nekoliko mogućih objašnjenja ove veze. Prerađeno meso je bogato zasićenim mastima i natrijumom, što može doprinijeti razvoju dijabetesa i srčanih oboljenja, koji su poznati faktori rizika za demenciju. Takođe, određeni spojevi koji nastaju u organizmu tokom razgradnje ovog mesa mogu podstaći nakupljanje amiloidnih proteina u mozgu, što je jedno od obilježja Alchajmerove bolesti. Osim toga, nitriti koji se koriste u preradi mesa mogu izazvati oštećenja DNK i povrede moždanih ćelija.

Moguće alternative za zdravlje mozga

Istraživači su analizirali i kako zamjena crvenog mesa zdravijim opcijama može uticati na rizik od demencije. Zamjena jedne dnevne porcije prerađenog crvenog mesa orašastim plodovima ili mahunarkama bila je povezana sa 19% nižim rizikom od demencije, dok je konzumacija ribe umjesto crvenog mesa smanjila rizik za 28%. Piletina kao zamjena za crveno meso takođe je pokazala zaštitni efekat, sa 16% nižim rizikom od demencije.

Studija je, pored prerađenog, analizirala i unos neprerađenog crvenog mesa. Iako je primijećen blago povećan rizik od demencije kod onih koji su ga često konzumirali, ta veza nije bila statistički značajna. Međutim, učesnici koji su jeli više neprerađenog crvenog mesa imali su 16% veću vjerovatnoću da prijave probleme sa pamćenjem, poput otežanog prisjećanja imena bliskih prijatelja ili orijentacije u poznatom okruženju.

Preporuka stručnjaka

Iako su prethodne studije dale pomiješane rezultate kada je u pitanju veza između crvenog mesa i demencije, stručnjaci ističu da je ovo istraživanje posebno važno jer je dugoročno pratilo promjene u ishrani učesnika tokom više decenija.

„Ključna poruka je da smanjenje unosa crvenog mesa, čak i umjereno, može donijeti koristi za zdravlje mozga. Što ranije to učinite, to bolje“, zaključuje dr Vang.