20-04-2018

Međunarodni dan zaštite od buke

Danas se objeležava međunarodni dan zaštite od buke. Buka je zvuk koji se subjektivno doživljava kao preglasan, neugodan ili neočekivan.

Međunarodni dan zaštite od buke | Radio Televizija Budva

Pod bukom se podrazumijeva svaki neprijatan i nepoželjan zvuk, koji se svojom jačinom izdvaja od ostalih.

Buka predstavlja prateću pojavu savremenog načina života, naročito u uslovima gradske i industrijske sredine, ali sve više i u uslovima seoske sredine.

Buka na čojveka djeluje direktno i indirektno oštećujući njegovo zdravlje, izazivajući umor i smanjenje radne sposobnosti, ometa sporazumevanje, remeti koncentraciju, odmor i san. Može se smatrati kao poseban oblik stresa i zagađenosti čovekove radne i životne sredine.

Postoje individualne razlike u reakciji na buku. Osim nivoa i frekvencije buke i dužine izloženosti, dejstvo zavisi od ličnih karakteristika i stava prema nivou buke.

Za čoveka je posebno važna slušna osetljivost u području govornih frekvencija (500 do 4000 Hz). Gubitak osjetljivosti u tom području se posebno neprijatno doživljava, osim uticaja na radnu sposobnost, pogađa šire socijalno i psihološko funkcionisanje čovjeka.

Pored direktnogdejstva - oštećenje sluha, buka ima i ekstra auditivne efekte. Djeluje na srce i krvotok, sistem za varenje, endokrini sistem, višu nervnu delatnost i vegetativne reakcije.

Posebno se nepovoljno odražava na koncentraciju pažnje i opažanje, utiče na opšte raspoloženje, izaziva brže zamaranje, pojačava agresiju i razdražljivost.

Pored buke na radnom mjestu, na čovjeka nepovoljno djeluje i gradska ili komunalna buka.

Dugotrajno izlaganje buci od preko 80 dB može da izazove oštećenje sluha, a u ugroženu grupu spadaju industrijski radnici, izloženi šumu različitih mašina i uređaja.

Ova vrsta buke se još naziva i „bijela buka”, jer sadrži širok zvučni spektar, za razliku od takozvane „komunalne” buke, prisutne u urbanim sredinama.

Bukom je ometeno više od 50% evropskog stanovništva, a oko 16% živi u „crnim akustičkim rupama“. Građani, prije svega u razvijenim zemljama, veoma jasno prepoznaju problem i ukazuju na buku kao glavni činilac koji kritično opterećuje populaciju.

Prevencija negativnog uticaja buke na ljudsko zdravlje postiže se izolacijom radnog i životnog prostora, korištenjem specijalno dizajniranih „čepova” za uši u slučaju profesionalne izloženosti buci (piloti mlaznih aviona, kovači i sl.), te preventivnim pregledima zaposlenih koji su eksponirani buci. Pomaže i češće pravljenje pauza na poslu, skraćeno radno vrijeme i produžavanje godišnjeg odmora.