Foto: ilustracija/ pixabay.com

Iz EBRD su kazali da je za manje od četiri godine, više od devet hiljada domaćinstava u regionu Zapadnog Balkana uložilo oko 45 miliona EUR u tehnologije za uštedu energije, kao što su toplotne pumpe, novi prozori ili solarni paneli, a sve zahvaljujući GEFF-u.

"Ova unapređenja su rezultirala smanjenjem emisije ugljen-dioksida za više od 12 hiljada tona godišnje, što je jednako uklanjanju 7,7 hiljada automobila sa ulica", rekli su iz EBRD-a.

GEFF na Zapadnom Balkanu je uspostavila EBRD uz podršku donatora. Program obezbjeđuje specijalizovane kreditne linije za pojedince, uz podsticaje za investicije koje finansira Evropska unija (EU) za ulaganja u energetsku efikasnost.

Program zajedno finansiraju Savezno ministarstvo finansija Austrije (BMF) i bilateralni donatori u okviru Investicionog okvira za Zapadni Balkan (WBIF).

Program je dio Regionalnog programa energetske efikasnosti (REEP) za Zapadni Balkan i sprovodi se u partnerstvu sa Sekretarijatom Energetske zajednice (EZ).

"Nakon uspješnog sprovođenja programa na nivou regiona, koji je u martu ove godine proširen na Crnu Goru, kao i sve većeg interesovanja za finansiranje energetske efikasnosti, GEFF sredstva su uvećana sa 85 na 135 miliona EUR. Tokom naredne godine planira se dalje proširenje programa", navodi se u saopštenju.

Sredstva će biti dostupna preko lokalnih finansijskih institucija i omogućiće još većem broju domaćinstava u regionu da unaprijedi svoju energetsku efikasnost.

Direktorica EBRD-a za finansijske institucije za region Zapadnog Balkana i Istočnu Evropu, Aleksandra Vukosavljević, kazala je da su izuzetno zadovoljni što je njihova podrška omogućila velikom broju domaćinstava na Zapadnom Balkanu da investiraju u unapređenje energetske efikasnosti svojih domova, što je dovelo do smanjenja emisija štetnih gasova, kao i troškova električne energije.

"Borba protiv zagađenja vazduha i smanjenje energetskog intenziteta su naši glavni prioriteti za region i nastavićemo sa pružanjem podrške preko GEFF-a kao jednog od naših ključnih instrumenata za stambeni sektor“, rekla je Vukosavljević.

Domaćinstva koja žele da ulažu u energetsku efikasnost mogu da se prijave za namjenske kredite u lokalnim partnerskim finansijskim institucijama.

Po uspješnom završetku investicija, domaćinstva dobijaju podsticajne grantove EU u vrijednosti do 20 odsto iznosa kredita.

Dosadašnji doprinos EU ovom programu iznosi 27 miliona EUR, kao podrška domaćinstvima na Zapadnom Balkanu koja su uložila u energetski efikasne tehnologije, čime su te investicije postale pristupačnije za građane.

Direktor Odbora EBRD-a za Austriju, Leander Treppel, saopštio je da ta zemlja snažno podržava GEFF program na Zapadnom Balkanu kako bi se promovisale investicije domaćinstava u energetsku efikasnost i omogućilo pojedincima i siromašnijim domaćinstvima da uvide prednosti takvih investicija istovremeno doprinoseći održivim, ekološki prihvatljivim unapređenjima domova i borbi protiv klimatskih promjena.

Program je takođe omogućio saradnju sa preko četiri hiljade proizvođača i prodavaca visokoefikasnih, zelenih tehnologija u regionu Zapadnog Balkana.

Dobavljači su predstavljeni u Tehnološkom selektoru, online katalogu prethodno odobrene energetski efikasne opreme, dostupne na svih šest tržišta Zapadnog Balkana.

Katalog uključuje proizvode poput toplotne izolacije, visokoefikasnih kotlova, toplotnih pumpi, solarnih kolektora ili solarnih grijača za vodu i fotonaponskih sistema.

Tehnološki selektor omogućava lakšu pretragu tehnologija i usluga i uključuje spisak odgovarajućih prodavaca.

Online događaj je organizovan sa ciljem da se proslavi uspjeh GEFF programa i uruče nagrade partnerskim finansijskim institucijama i dobavljačima.

Tokom događaja je održana panel diskusija o daljem ozelenjavanju ekonomije u regionu, u skladu sa Zelenom agendom EU i Ekonomskim i investicionim planom za Zapadni Balkan.

Šefica Sektora za infrastrukturu i energetsku efikasnost u Sekretarijat EZ, Violeta Kogalniceanu, kazala je da je uspjeh GEFF programa na Zapadnom Balkanu dokaz da se ulaganja u energetsku efikasnost domaćinstava sama isplaćuju kroz uštede koje ostvaruju.

"Pored toga, postignuti uspjeh pokazuje da dobar program, koji mudro kombinuje dijalog o regulativi, tehničku podršku, spremnost EBRD-a za pozajmljivanje partnerskim finansijskim institucijama, kao i grantove iz fondova EU u formi podsticaja, može u značajnoj mjeri uticati na tržište“, smatra Kogalniceanu.

Kao priznanje zajedničkim naporima donatora GEFF programa, partnerskih finansijskih institucija, proizvođača i dobavljača zelenih tehnologija, EBRD je donirao hiljadu stabala koja će biti posađena širom regiona tokom jeseni ove godine.

"Ova zelena nagrada prije svega odaje priznanje ostvarenim rezultatima 18 partnerskih finansijskih institucija, koje su se uključile tokom prve faze programa i 32 najaktivnija i najposvećenija dobavljača", zaključuje se u saopštenju.