Opština Budva odala počast nastradalima u pomorskoj nesreći iz 1949, Foto: portal RTV Budva

Riječ je o jednoj od najvećih pomorskih tragedija u istoriji Budve, a Opština Budva na ovaj način odala je počast onima koji su izgubili živote u nesreći koja se dogodila na dan obilježavanja Međunarodnog praznika rada.

Potpredsjednica Opštine Budva, Jasna Dokić kazala je da se navršava tačno 75 godina od najveće poslijeratne tragedije ne samo na području opštine Budva, već na području cijele Crne Gore.


Dokić, Foto: portal RTV Budva

"Maja 1949. godine organizovana je proslava Praznika rada, koja se na veliku žalost završila tragično i odnijela preko 50 života. Kakav je to gubitak bio za tada malu Budvu ne treba posebno ni naglašavati. Nesreća se dogodila prilikom povratka izletnika sa ostrva Sveti Nikola ka Budvi. Ribarica kojom je upravljao Antun Cerbus prilikom povratka sa ostrva promijenila je kurs tik uz Tunju u pravcu Slovenske plaže, vozeći maksimalnom brzinom od devet milja. Nesreća se desila na svega 15 metara daleko od obale kod Slovenske plaže od 14 časova. Na brodu je bila i teška ribarska mreža zvana tunolovka, koja je doprinijela da broj žrtava bude veći. Možda je nekima koji nisu znali da plivaju, a koji su se hvatali za nju, istovremeno i spasila život. Ovdje smo da obilježimo ovaj tragičan događaj koji ne smije da bude zaboravljen. Broj žrtava i njihova mladost, to sigurno zaslužuju", kazala je Dokić.

Potpredsjednica je naglasila da su se stekli uslovi da Opština Budva postavi odgovarajuće spomen obilježje u čast tragično nastradalih, a nakon njenog obraćanja uslijedio je minut ćutanja kojom su prisutni odali počast žrtvama.

Sin nastragalog, naš sugrađanin Vukašin Marković govorio je u ime porodica koje su izgubile najbliže u pomorskoj tragediji 1. maja 1949.


Marković, Foto: portal RTV Budva

"Na području moje opštine u periodu njene istorije dogodili su se brojni tragični događaji koje pamtimo po manjem ili većem broju žrtava, koje na prigodan način treba obilježavati i ne prepustiti zaboravu. No, i pored mojih subjektivnih emocija u odnosu na Prvomajsku tragediju iz 1949, s obzirom da sam kao sedmomjesečno dijete ostao bez oca i trinaestogodišnjeg brata od tetke, slobodan sam ustvrditi da je to po brojnosti žrtava i njihove mladosti najtužniji dan u novijoj istoriji opštine Budva. U pripremi današnjeg dana sjećanja, zamoljen sam od organizacionog odbora da vam se obratim u ime porodica koje su izgubile svoje najbliže, mada sam svjestan da bi taj zadatak neko drugi vjerovatno obavio bolje od mene. 1. maja ove godine navršiće se 75 godina od kada je u jednom danu stradao veliki broj mahom mladih ljudi koji su tek trebali stupiti u zrelije doba u kojem bi trebalo da dožive svoja najvažnija iskustva", kazao je Marković.

Tokom komemoracije prikazana su sjećanja sugrađana Jovana Stanišića i Mirka Ivanovića iz arhive Radio Televizije Budva, tekst "Tragični izlet" autora mr Marka Đ. Ivanovića objavljen 1999. u "Primorskim novinama" čitala je učenica SMŠ "Danilo Kiš" Sara Bulatović, a učenici Škole za osnovno muzičko obrazovanje u Budvi, Uroš Rabrenović i Mila Gavrilović izveli su kompozicije na gitari.


Sjećanja Stanišića i Ivanovića, Foto: portal RTV Budva

Obilježavanju 75. godišnjice od Prvomajske tragedije prisustvovali su članovi porodica nastradalih, opštinski zvaničnici, članovi delegacija UBNOR-a, antifašista Crne Gore i OBNOR-a Crne Gore i crkveni velikodostojnici i brojni građani Budve.

Imena nastradalih u već pomenutom tekstu "Tragični izlet" saopštio je mr Ivanović, a članak je jedan od rijetkih izvora informacija o tom događaju. Na ribarici kojom je upravljao Antun Sebus, kasnije osuđen na osam godina zatvora, bilo je između 80 i 120 putnika, a prema članku iz 1999. nastradali su:

1. Ivanović Nika Stane, Ivanovići, Budva, rođena 1925.
2. Ivanović Joka Danica, Ivanovići, Budva, rođena 1932.
3. Kostić Mirka Sofija, Herceg-Novi, rođena 1931.
4. Krivokapić Pera Radoje, Prištet, Cuce, rođen 1920.
5. Kulinović Krsta Blagoje, Herceg-Novi, rođen 1931.
6. Kuzman Marka Anđe, Pobori, Budva, rođena 1929.
7. Lazarević Steva Pajo, Herceg-Novi, rođen 1905.
8. LJakočević Duše Prelja, Zatrijebač, Gusinje, rođen 1917.
9. Marković Mitra Marija, Markovići, Budva, rođena 1931.
10. Marković Pera Dušan, Markovići, Budva, rođen 1936.
11. Marković Filipa Marko, Markovići, Budva, rođen 1915.
12. Martinović Vasa Stane, Brajići, Budva, rođena 1932.
13. Potporić Jovana Novica, Pljevlja, rođen 1931.
14. Pribilović Iva LJubica, Pobori, Budva, rođena 1926.
15. Račeta Milica, Kavač, Tivat, rođena 1929.
16. Stanišić Đura Drage-Dobrana, Stanišići, Budva, rođena 1935.
17. Stanišić LJuba Zorka, Stanišići. Budva, rođena 1929.
18. Stanišić Iva Krsto, Stanišići, Budva, rođen 1872.
19. Stanišić Steva Ivana, Stanišići, Budva, rođena 1933.
20. Stanišić Pera LJubica, Stanišići, Budva, rođena 1931.
21. Stojanović Rista Joko, Brajići, Budva, rođen 1907.
22. Tomašević Lazara Danica, Herceg-Novi, rođena 1934.
23. Čelanović LJubica, Tivat, rođena 1913.

Skupštine opštine Budva je povodom 50. godišnjice utopljenja prvomajskih izletnika održala 30. aprila komemorativnu sjednicu. Sljedećeg dana, 1. maja, delegacija SO Budva je u prisustvu rodbine utopljenika položila vijenac na mjesto ove nesreće na Slovenskoj plaži. Poslije toga, do ove godine, nije bilo zvaničnog obilježavanja tragedije.



M.S.