Izložba je otvorena u galerijskom prostoru JU Centar za kulturu Kolašin u 19.00 časova, a svoje obraćanje imali su mr Dušan Medin, koautor izložbe i direktor Opštinske javne ustanove „Muzeji“ Kotor, inače član Društva za kulturni razvoj „Bauo“, doc. dr Zlata Marjanović, koautorka izložbe i profesorka na Akademiji umjetnosti u Banja Luci, kao i mr Milan Đukić, predsjednik Skupštine Opštine Kolašin, koji je i otvorio izložbu. U muzičkom dijelu programa nastupile su članice Kulturno-umjetničkog društva „Mijat Mašković“ iz Kolašina, koje su izvele tradicionalne paštrovske pjesme (umjetnički rukovodilac Davor Sedlarević).

Na početku programa, Medin je bliže predstavio koncept izložbe i cilj izložbe, kao i nastojanja koja su vodila autore prilikom istraživačkog rada i pripreme:

„Prilikom osmišljavanja i rada na izložbi ukrštena su tri osnovna polazišta, koja su dalje modelovala puteve našeg istraživačkog i kreativnog rada. Prvo je polazište bilo da se izložbom ukaže na tematiku o tradicionalnoj muzici i igrama/plesovima Paštrovića, koja je interesovala tadašnje zapisivače, istraživače i stvaraoce. Drugo polazište odnosilo se na to da se ove ličnosti predstave prema uobičajenoj, hronološkoj liniji, od onih najstarijih s kraja XVIII vijeka: hroničara i kanonika iz Budve don Antuna Kojovića (1751–1845) i „sakupljača“ narodnih umotvorina Vuka Stefanovića Karadžića (1787–1868), preko onih iz narednog, kao i prve polovine HH stoljeća: činovnika i istraživača Vuka Vrčevića (1811–1882), političara i književnika iz Budve Stefana Mitrova LJubiše (1822–1878), hrvatskog melografa i kompozitora Franja Ksavera Kuhača (1834–1911), polihistora iz Boke don Srećka Vulovića (1840–1900), kompozitora Dionizija de Sarna San Đorđa (1856–1937), arhimandrita iz Paštrovića Dionisija Mikovića (1861–1942), prvog crnogorskog melografa Jovana Miloševića (1895–1959), prosvjetara Andrije Tomić-Armenka (1895–1966), istraživača i profesora Predraga V. Kovačevića (1904–1989) i samoukog muzičara i pedagoga Milorada Đ. Perazića (1907–1972). Treće i posljednje polazište oblikovalo je izložbu u vizuelnom i sadržajnom smislu, podrazumijevajući da se svaka od navedenih ličnosti prikaže u što sličnijem okviru i obimu.


Nadamo se da je ova izložba obuhvatila najznačajnije autore do Drugog svjetskog rata, kao i da će odškrinuti „vrata“ za dalja promišljanja i razgovore o ovih dvanaest izabranih pregalaca, koji su, i pored raznih mogućih tema i istraživačkih/stvaralačkih podsticaja koje su sigurno imali – bili inspirisani da se posvete upravo fenomenima iz Paštrovića, i to uradili uspješno, što je bio motiv da baš na njih usmjerimo svoju pažnju“.

Medin je potom zahvalio Ministarstvu kulture Crne Gore na razumijevanju i podršci Društvu „Bauo“ na prošlogodišnjem konkursu za sufinansiranje projekata NVO „Raznolikost izraza nezavisne kulturne scene“, te istakao saradnju na ovom projektu i Davorom Sedlarevićem, JU Centar za kulturu Kolašin i JU Muzeji i galerije Budve, koja je ustupila četiri replike paštrovskih nošnji iz Spomen doma „Reževići“ u Reževićima.

Doc. dr Zlata Marjanović približila je prisutnima osobenosti paštrovske tradicionalne muzike i plesova, a potom i najavila muzički program KUD-a „Mijat Mašković“ iz Kolašina, koji tokom posljednjih nekoliko godina aktivno doprinosi očuvanju narodne muzike i paštrovskog kraja.

Predsjednik Skupštine Opštine Kolašin, Milan Đukić, otvorio je izložbu i istakao značaj saradnje lokalnih institucija i organizacija kulture, kao i saradnje sa Ministarstvom kulture Crne Gore, što je ovoga puta uspješno ostvareno. Kazao je i da je Kolašin grad sa značajnim potencijalima, otvoren za nove kulturne aktivnosti, na tragu čega je ova izložba i realizovana.

Dokumentarna izložba „Muzička i plesna tradicija Paštrovića u zapisima i literaturi do Drugog svjetskog rata“, sačinjena od digitalno uobličenih izložbenih panoa, osmišljena je s idejom da podsjeti stručnu i širu javnost na 12 znamenih autora različitog porijekla i stručnog profila, čiji se radovi vezuju za period od kraja XVIII vijeka do Drugog svjetskog rata. Njima je zajedničko to što su svojim djelom i zalaganjem oteli zaboravu dragocjena znanja o nematerijalnoj kulturnoj zaostavštini Paštrovića.


Organizatori izložbe su Društvo za kulturni razvoj „Bauo“ iz Petrovca na Moru i Centar za izučavanje i revitalizaciju tradicionalnih igara i pjesama – CIRTIP iz Kolašina, a prijatelji i partneri na projektu su Ministarstvo kulture Crne Gore, JU Centar za kulturu Kolašin i JU Muzeji i galerije Budva.

Izložbom će se obilježiti i početak petog Etno-kampa u Kolašinu, koji će trajati od 1. do 7. avgusta, kada će javnost imati priliku i da pogleda ovu izložbu. Etno-kamp je posvećen istraživanju, dokumentovanju i revitalizaciji narodnih igara i pjesama Kolašinskog, ali i raznih drugoh krajeva iz regiona. Okupljajući profesore i studente muzičkih akademija, članove kulturno umjetničkih društava i ostale dugogodišnje polaznike, Etno-kamp ima za cilj da prepozna, dokumentuje i izuči elemente nematerijalnog kulturnog nasljeđa kojima prijeti nestajanje, ali i one koji su još u funkciji ili se stvaraju u koheziji starog i novog. Članovi Društva za kulturni razvoj „Bauo“, aktivni su učesnici ovog Etno-kampa već petu godinu zaredom.