Sa današnje javne rasprave, Foto: portal RTV Budva
Načelnica Područne jedinice Bar Direktorata za zaštitu i spašavanje MUP-a mr Pera Pavlica Dragišić podsjetila je da je riječ o trećem opštinskom aktu ove vrste, budući da su prethodno rađeni Plan zaštite od poplava i Plan za zaštitu od požara.
Nacrt je, kako je napomenula, u cjelosti usklađen sa aktuelnom nacionalnom metodologijom, a radna grupa se jednim dijelom oslanjala i na metodologiju Evropske unije.
"Plan ima četiri ključna dijela, takozvani opšti dio gdje je sagledan materijalni i ljudski kapacitet opštine Budva, odnosno sve vrijednosti koje se brane i štite od rizika. Te vrijednosti su jako značajne, dovoljno je da samo pomenem kulturno-istorijske spomenike, zatim vrlo zanačajan stambeni fond i turističke kapacitet. Drugi dio Plana sagledava detaljno analizu hazarda, a imali smo angažovano stručno lice iz Zavoda za seizmologiju Crne Gore. Mi smo kroz analizu radili upravo procjenu postojećeg stambenog fonda i demografije i kroz razradu određenog broja scenarija pokušali smo da dođemo do pokazatelja kako bi zemljotres određene snage djelovao na području opštine Budva. Nakon analize, mi smo na osnovu prikupljenih podataka predložili određene mjere, tako da je odvojen stambeni dio, komunalni dio, kritična infrastruktura, obrazovanje kao poseban segment, jer imamo značajan broj vaspitno-obrazovnih ustanova sa jako velikim brojem učenika. Javne subjekte smo uglavnom odvojeno analizirali i na osnovu toga predložili mjere, od građana ponaosob do subjekata lokalne samouprave”, pojasnila je Pavlica, koja je i koordinatorka radne grupe za izradu danas predstavljenog Nacrta Plana.
Ona se osvrnula i na neke od predloženih mjera.
Pavlica Dragišić, Foto: portal RTV Budva
“To su: efikasnije upravljanje stambenim fondom i identifikovanje objekata u najkritičnijim zonama, iznalaženje mogućnosti da se objekti ojačaju u skladu sa raspoloživim građevinskim standardima, osbosobljavanje jednog broja zaposlenih kako bi se oni uključili u akcije zaštite i spašavanja, posebno razrađene mjere za kulturno-istorijske spomenike i podizanje svijesti stanovništva na viši nivo i razvijanje kulture civilne zaštite”, dodala je Pavlica.
Načelnica PJ Bar Direktorata za zaštitu i spašavanje objasnila je da su članovi radne grupe u procesu izrade dokumenta koristili podatke iz Popisa iz 2011. godine, te da će sa rezultatima novog popisa određeni segmenti Plana biti ažurirani, naročito sa aspekta broja stanovnika u Budvi, ali i stambenog fonda. Takođe, u radnoj grupi očekuju i skoro usvajanje novog Prostornog plana Crne Gore.
“Posebno ćemo raditi upravo na analizi imovinsko-pravnog statusa stambenog fonda, radi predlaganja mjera investitorima i vlasnicima određenih objekata”, kazala je koordinatorka radne grupe.
Bogetić: U Budvi najveći problem spratnost zgrada
Član Službe zaštite i spašavanja Budva, kao i Nacionalnog Tima za spašavanje iz ruševina Ilija Bogetić kazao je da su u Nacrtu označeni putevi koji su bezbjedni za evakuaciju ljudi u slučaju zemljotresa. Zone koje su označene crvenom bojom, kako je pojasnio, su zone u kojima ne može doći do urušavanja objekata, te u kojim se mogu napraviti privremena kamp naselja za ugrožene zemljotresom.
Bogetić, Foto: portal RTV Budva
“Ja sam bio u Turskoj, jednoj zemlji koja je jaka po pitanju spašavanja iz ruševina, a u trenutku u kojem smo stigli sistem je bio u rasulu. Dakle, plan je podložan promjenama, ukoliko neko ima dobru sugestiju tu smo da se uradi i dopuna plana. Plan ne postoji da bi mi zaustavili zemljotres, jer je to nemoguće, već je posredi pojašnjavanje djelovanja u takvim situacijama. Ne možemo spriječiti hazard, ali možemo uticati da budemo što bolje organizovani i izvučemo što više ljudi u, ne daj Bože, takvom scenariju. Rekli smo da smo se služli podacima iz 2011, a sada imamo 44 hiljade osiguranika u Domu zdravlja Budve, a iz MUP-a smo dobili informaciju da je zimus između 60 i 70 hiljada ljudi boravilo na području opštine. Na kartama su predočene i zelene površine na kojim se može smjetiti građanstvo u slučaju ovakvih nepogoda. U Budvi je najveća problem spratnost zgrada, a iako to nije sugerisano posle 1979. došlo je do toga da imamo i zgrade sa po 20 spratova”, rekao je Bogetić.
Pavlica i Bogetić saglasni su da je potrebno raditi na edukaciji stanovništva u sferi kulture civilne zaštite, otvoreni su za sve sugestije građana po ovom važnom pitanju, a pozivaju i predstavnike mjesnih zajednica, koji nisu bili prisutni na današnjem događaju, da iskažu stavove. Oni su sugerisali da je za kvalitetan pristup predočenoj kompleksnoj problematici neophodna multisektorska saradnja.
Jačati kapacitete skupština stanara
Kada je riječ o edukaciji, smatraju da se posebna pažnja mora usmjeriti na jačanje kapaciteta skupština stanara i predsjednika tog tijela.
“Od nadležnog Sekretarijata za komunalno stambene poslove tražili smo da do kraja izvrše izbor predsjednik skupština stanara i da se izvrši edukacija. Jer, ukoliko spasioci dođu ispred neke zgrade, oni su ključne osobe za davanje podataka o strukturi stanara u nekom objektu. Oni mogu dati doprinos koji može biti veoma značajan u određenom momentu”, istakla je Pavlica.
Kako je Bogetić pojasnio osvrnuvši se na primjer Turske, u kojoj je boravio u spasilačkoj akciji početkom godine, taj element može biti značajan po pitanju evakuacije u slučaju da se zemljotres dogodi.
“Čovjek sa kojim sa ja bio povezan, a koji je bio stanar zgrade, dao je precizne podatke na osnovu kojih smo mogli da pretpostavimo gdje ljude možemo da tražimo. Djelovali smo na taj način i uspjeli da spasimo nekoliko ljudi. Edukacija svih predsedjnika skupština stanara je jako važana, jer oni dobro poznaju koji su stanovi puni a koji ne, kao i strukturu samih stambenih jedinica”, kazao je on.
Javna rasprava do 30. maja
Javnoj raspravi prisustvovali su i rukovoditeljka Sektora za urbanizam u Sekretarijatu za urbanizam i održivi razvoj Opštine Budva, Danijela Marotić i samostalni savjetnik u Sekretarijatu za komunalne poslove, Saša Unčanin, koji su takođe članovi radne grupe.
Jedna od mapa iz Nacrta Plana, Foto: portal RTV Budva
Pored njih u aktivnostima radne grupe učestvovali su i nekadašnji načelnik Službe predsjednika Opštine Budva (sadašnji predsjednik Skupštine opštine), Nikola Jovanović, načelnik Službe zaštite i spašavanja Dragan Božović, sekretar Tima za zaštitu i spašavanje, mr Haris Ćosić, rukovodilac Sektora za operativne poslove Službe zaštite i spašavanja, Andrija Kuljača i načelnica Odsjeka za analizu i obradu podataka u Sektoru za seizmologiju ZHMS, Milena Tomanović.
Kako je ranije saopšteno iz Opštinskog tima za zaštitu i spašavanje, zainteresovani subjekti predloge i sugestije mogu dostaviti u periodu do 30. maja.
Nacrt Plana zaštite od zemljotresa u integralnoj formi dostupan je na sljedećem LINKU.
M.S.