Budvanska premijera predstave “Upotreba čoveka” realizovana je u saradnji sa Turističkom organizacijom Budve.


Predstava „Upotreba čoveka” traje dva sata, tokom kojih, kako je navedeno u pratećem materijalu, govori o svijetu kojim je zavladala vjerska, rasna, politička i svaka druga netrpeljivost. Ludilo se širi, a ljudi se nadaju da ono neće stići do miroljubivog Novog Sada i da Evropa i svijet neće dozvoliti
širenje nacizma te ne preduzimaju ništa, iako im sve govori da treba bježati i spasavati se. Sigurni su da razum uvek na kraju nadvlada. Glavna junakinja Vera Kroner, djevojka iz bogate trgovačke jevrejske porodice, biva deportovana u Aušvic 1943, sa svojom i ostalim jevrejskim porodicama.

Vera jedina preživljava, jer logorsko vrijeme provodi u “kući radosti”, bordelu u kojem im seksualne usluge koje pružaju SS vojnicima, produžavaju život i odlažu put u krematorijum. Pitanje kojim se bavi predstava jeste da li treba preživjeti kada se cijeli tvoj svijet raspadne i nestane? Nije li bolje, časnije i pametnije nestati zajedno sa njim? Da li se treba boriti za život ako poslije toga slijede traume i slike najgorih užasa, koje se vraćaju i ne daju mira. Ima li tada više smiraja, doma? (...) Šta je sve čovjek i šta je sve u njemu, bilo je glavno pitanje tokom rada na ovoj predstavi. Čovjeka mijenjaju okolnosti. Prilagođava se.

Postaje ono što vrijeme od njega traži. Ovo je priča o potrazi za izgubljenim životom, koji se nikada nije ni desio. “Čitajući roman, imali smo utisak da čitamo neke savremene hronike i da dobijamo poruke za naše vrijeme. Jedna od najznačajnih takvih je koketiranje sa opasnim idejama koje svoj korijen imaju u fašizmu, a završavaju se u gasnim komorama. Sve nas je podsjećalo na
ratove koje pamtimo. Zato je predstava u Sarajevu snažno rezonovala. Kako su samo razumjevali te ljude koji se do zadnjeg časa nadaju da ludilo ne može biti jače od razuma, a kada
shvate da nije – već je kasno. Već kucaju na vrata i vode nas. Rat je uvek jedan te isti, gdje god bio.

Povodi su različiti, ali se uvek svede na isto”, riječi su reditelja Liješevića o predstavi. Predstava je imala premijerna izvođenja na scenama koproducenata, u East West centru u Sarajevu, u Novosadskom pozorištu u Novom Sadu i na otvaranju festivala „Novi tvrđava teatar“ u Čortanovcima.

Boris Liješević je rođen u Beogradu, odrastao u Budvi, gdje je završio osnovnu školu i gimnaziju. Diplomirao je na Odsjeku za srpsku književnost i jezik Filozofskog fakulteta u Novom
Sadu i završio režiju na Akademiji umjetnosti u Novom Sadu, gdje danas vodi klasu glume. Trostruki je stipendista Gete instituta u Beogradu. Godine 2005. učestvovao je na skupu Forum Junger Buhenangehoriger u okviru festivala Teatertrefen u Berlinu. Saradnik je Zagrebačkog glumačkog studija u kom se bavi Strazbergovom metodom.

Prve godine profesionalne karijere obeležavaju saradnje sa mladom i srednjom generacijom srpskih dramatičara iz kojih nastaju
predstave: “Beograd London” (Fedor Šili), “Dragi tata” (Minja Bogavac), “Zverinjak” (Dušan Spasojević), “Projekcija” (Miloš Jakovljević). Režira komade savremenih regionalnih i evropskih
autora: “Prisustvo” (Dejvid Harover), “Osvrni se u gnjevu” (Džon Ozborn), “Osjećaj brade” (Ksenija Dragunska), “Bella figura” (Jasmina Reza), “Pijani” (Ivan Viripaev). Autorski projekti
nastali snimanjem tematskih razgovora s anonimnim sagovornicima koji otkrivaju svoja autentična iskustva: “Čekaonica”, “Plodni dani”, “Povodom Galeba”, “Očevi su grad(ili)”, “Peti park”. Projekat nastao iz improvizacija u procesu rada: “Čuvari tvog poštenja”. Rad na tekstu, odnosno dugotrajni rad s piscem na materijalu (Šandor Marai, Aleksandar Tišma/Igor Štiks, Fedor Šili, Erland Lu, Jurij Poljakov, Damir Karakaš) posljednjih godina obelježava njegove procese i čini osnovu rada u probnoj dvorani i na pozornici, u predstavama kao što su: “Elijahova stolica”, “Brašno u venama”, “Zrenjanin”, “Čarobnjak”, “Noćna straža”, “Blue moon”, “Jare u mleku”, “Mirni dani u MixingPartu”, “Upotreba čoveka”, “Mir na Itaki”.

Boris Liješević je dobitnik nagrada „Mira Trailović“, „Ljubomir Muci Draškić“, „Bojan Stupica“, „Anđelko Štimac“, „Petar Kočić“, “Ardalion”, “Iskra kulture”, Sterijine nagrade, nagrade sarajevskog magazina Dani – Hrabri novi svet. Za režiju je nagrađen na festivalima: Barski ljetopis, Tvrđava teatar u
Čortanovcima. Dobitnik je godišnjih nagrada Ateljea 212, Srpskog narodnog pozorišta i Jugoslovenskog dramskog pozorišta.
U predstavi igraju: Emina Elor, Draginja Voganjac, Jugoslav Krajnov, Dušan Vukašinović, Ognjen Nikola Radulović, Aljoša Đidić i Ognjen Petković. Dramatizaciju romana su uradili Boris Liješević i Fedor Šili, dramaturgiju Fedor Šili, muziku za predstavu je komponovao Stefan Ćirić, kostime je osmislila Marina Sremac, a scenografiju Željko Piškorić.

Predstava se realizuje u okviru zajedničkog regionalnog programa „Dijalog za budućnost“, koji u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori i Srbiji vode UNESCO, UNICEF i UNDP.   Reprizna izvođenja predstave su planirana za 14. i 15. septembar. Naglašavamo da će se tokom održavanja i izvođenja predstave striktno poštovati sve važeće
mjere sa ciljem suzbijanja širenja kovida-19. XXXIV izdanje festivala “Grad teatar” će podržati i Ministarstvo kulture Crne Gore.