30-06-2023

Bedemi grada Budve

Budva predstavlja jedan od najstarijih urbanih centara na Jadranu, star preko 2.500 godina. Uticaj grčke i helenističke kulture se u gradu može hronološki pratiti do sredine II vijeka prije nove ere, kada dolazi do rimske nadmoći na istočnoj obali Jadrana. O bogatoj helenističkog kulturi, budvanskom trgovištu iliti emporionu, kao i o rimskom utvrđenom gradu (oppidum civium romanorum), svjedoče arheološki nalazi iz budvanskih nekropola.


Foto: JU Muzeji i galerije Budve

Pretpostavlja se da su u nešto drugačijem obliku bedemi Starog grada nastali u ranovizantijskom periodu između VI i IX vijeka. Međutim, njihov današnji izgled je u velikoj mjeri rezultat graditeljskih intervencija Mletačke republike u periodu od XV do XVIII vijeka, što potvrđuje više reljefa sa grbom u vidu krilatog lava kao simbola Sv. Marka, zaštitnika Venecije. I za vrijeme vladavine Austrougarske monarhije, takođe, vršene su prepravke na zidinama Starog grada. Poseban značaj imala je Citadela, kao zasebno utvrđenje unutar grada, u kojoj su se, pored bunara, stambenih i vojnih djelova, nalazili tajni prolazi i skladišta za municiju. Citadela, kao poseban objekat, bila je opremljena svim što je, u slučaju opsade grada, bilo potrebno za preživljavanje. U prošlosti se tu nalazila crkva Santa Marija in Kastelo, po čemu je cio prostor bio nazvan Kašetel Svete Marije.

Na bedemima se u svrhu odbrane grada nalaze tri kule sa puškarnicama i mašikulama – otvorima koji su služili da se kroz njih na neprijateljske osvajače sipa vrelo ulje ili voda. Kula Repeno pruža se prema sjeveroistoku, a glavna kula Gradenigo prema sjeverozapadu. Treća kula, prema takozvanom Brijegu od Budve, nazivala se Murava, prema morskoj travi ili muravini koju je more za vrijeme južnog vjetra izbacivalo na tu, južnu stranu grada.

Današnji izgled bedema Starog grada rezultat je burnih istorijskih dešavanja na tlu Budve. Pored ratova, preživjeli su i oštećenja tokom požara i zemljotresa 1667. i 1979. godine. Tokom različitih epoha bedemi su obnavljani i rekonstruisani.



Izvor: JU Muzeji i galerije Budve