Veliki broj partnera iz cijele Evrope udružili su snage kako bi pokrenuli drugu godinu kampanje #PlantHealth4Life, čiji je cilj podizanje svijesti o dubokim vezama između zdravlja biljaka i svakodnevnog života, stimulišući aktivizam građana u zaštiti zdravlja biljaka. Kampanju vode Evropska agencija za bezbjednost hrane (EFSA), Evropska komisija (EK) i 22 evropske zemlje.

Kako zdravlje biljaka utiče na naše živote?

Biljke čine 80% hrane koju jedemo i prečišćavaju vazduh koji udišemo. Ali to nije sve: zdrave biljke znače dobar poljoprivredni prinos, što utiče na dostupnost hrane i cijene hrane za potrošače. Klimatske promjene i aktivnosti ljudi kao što su trgovina i putovanja predstavljaju veliki pritisak za biljke, a širenje biljnih štetnih organizama i bolesti može imati razorne ekonomske i ekološke posljedice. Sjetimo se plemenjače krompira koja je sredinom 19. vijeka dovela do razornog gubitka usjeva i bila glavni uzrok Velike gladi u Irskoj.



Iskustvo Crne Gore

U novije vrijeme dobar primjer je bakterija Xylella fastidiosa koja se pojavila prvi put u Evropi i uništila na milione stabala masline u Apuliji, italijanskoj regiji, od kojih su neka bila stara više stotina godina, a njeno širenje širom južne Evrope pričinjava velike štete i na drugim biljnim vrstama – ukrasnom bilju, bademima, vinovoj lozi.

Crna Gora je prethodnih godina postala domaćin jednog novog značajnog štetnog organizma palmi – crvenog surlaša palmi, koji je uništio veliki broj kanarskih palmi i značajno narušio ljepotu mnogih šetalista i bašti na crnogorskom primorju. Sada je za njegu i održavanje osjetljivih vrsta palmi neophodno vršiti preventivna hemijska tretiranja protiv ovog insekta. Ovaj slučaj je osim štete donio i pouku.



Štetni organizmi bilja brzo se šire i pričinjavaju velike štete, ako se ne preduzmu hitne, organizovane mjere na širokom području. Samo hitna i efikasna akcija, nakon pojave novog opasnog štetnog organizma bilja može spriječiti njeno širenje i dalju štetu Zbog toga je neophodno širenje informacija o rizicima od takvih pojava.

Međutim, mnogi građani Evrope još uvijek nemaju dovoljno znanja o tome zašto je zdravlje biljaka važno. Kampanja #PlantHealth4Life ima za cilj podizanje kolektivne svijesti o rizicima po zdravlje biljaka i o ulozi koju svako od nas ima u zaštiti biljaka.



„Zdravlje biljaka utiče ne samo na životnu sredinu, ekonomiju i evropski lanac ishrane, već i na našu sadašnjicu i našu budućnost – održavajući biljke zdravima, štitimo život. Zato možemo reći da smo ponosni na uključenost građana Evrope u ovu temu, što pokazuje najveće do sada učešće država članica u kampanji #PlantHealth4Life“, izjavio je Tobin Robinson, rukovodilac EFSA-ine Jedinice za biljke, koji Je ovu kampanju predstaviO na simpozijumu pod nazivom „Zdravlje biljaka bez granica“ koji se održao u okviru belgijskog predsjedavanja Savjetom EU u Briselu.

„Informisani građani Evrope, naoružani tačnim informacijama o zdravlju biljaka, mogu pomoći u zaštiti i očuvanju našeg biodiverziteta“, rekla je Kofler Beri, zamjenica generalnog direktora za održivost hrane pri Direktoratu za zdravlje i bezbjednost hrane (DG SANTE). „Zdravlje biljaka predstavlja prioritet za Evropsku komisiju u okviru pristupa „Jedno zdravlje“. Informisanjem ljudi o značaju sprečavanja unošenja štetnih organizama u Evropsku uniju i njihovim osnaživanjem kroz znanje kako bi preduzeli odgovarajuće akcije, možemo promijeniti stvari.“




Uključite se!

Angažovanost svakog građanina Evrope ključna je za održavanje zdravlja biljaka. Posjetite vebsajt kampanje #PlantHealth4Life – link: https://www.efsa.europa.eu/en/plh4l i saznajte kako možete zaštititi zdravlje biljaka. Pronaći ćete resurse dostupne na svim jezicima EU, uključujući saopštenja, objave na društvenim mrežama koje možete podijeliti na vašim kanalima i video zapise.

Oni će vam možda biti naročito korisni ako ste:
• Znatiželjni putnik koji voli da istražuje svijet i prirodu.
• Baštovan koji uzgaja i brine se o svom povrću, cvijeću i drveću kod kuće, u svom dvorištu ili na svom balkonu.
• Roditelj zabrinut za hranu koju djeca jedu i koji želi da zaštiti poljoprivredne zajednice, životnu sredinu i biodiverzitet za buduće generacije.

Ove godine nudimo brojne mogućnosti za učešće u kampanji koja će biti prisutna na sajmovima, izložbama i u školama u zemljama učesnicama. Pogledajte nacionalnu stranicu vebsajta kampanje kako biste se upoznali s dešavanjima u vašoj zemlji i pratite nas kako biste dobili više informacija kroz naredne objave!

O kampanji

#PlantHealth4Life je višegodišnja multinacionalna kampanja osmišljena na zahtjev Evropske komisije koja je zasnovana na dubinskoj analizi percepcija i ponašanja vezanih za zdravlje biljaka širom EU. Ove godine, kampanja obuhvata 21 državu članicu i jednu zemlju kandidata, što predstavlja dvostruko veći opseg u odnosu na prethodnu godinu: Belgiju, Hrvatsku, Kipar, Češku, Dansku, Estoniju, Finsku, Francusku, Njemačku, Grčku, Mađarsku, Irsku, Letoniju, Litvaniju, Maltu, Poljsku, Portugal, Slovačku, Sloveniju, Španiju, Švedsku i Crnu Goru.

O EFSA-i

Evropska agencija za bezbjednost hrane (EFSA) je agencija Evropske unije osnovana 2002. godine da služi kao nepristrasan izvor naučnih savjeta onima koji imaju ulogu upravljanja rizicima i informiše o rizicima vezanim za lanac ishrane. Agencija sarađuje sa zainteresovanim stranama na promovisanju koherentnosti naučnih savjeta na nivou EU i obezbjeđuje naučnu osnovu za zakone i propise radi zaštite evropskih potrošača od rizika vezanih za hranu – od njive do trpeze.

Foto: Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove Crna Gora