Ilustracija, Foto: Pixabay
Prema posljednjim raspoloživim podacima koje su banke dostavile Centralnoj banci, ukupni krediti odobreni fizičkim licima posljednjeg dana novembra 2024. godine iznose 1,9 milijardi eura ili 42,94% ukupno odobrenih kredita u sistemu.
„Posmatrano u odnosu na uporedni period 2023. godine kada su iznosili 1,7 milijardi eura, krediti odobreni fizičkim licima ostvaruju rast od 279,9 miliona eura ili 16,28%“, saopšteno nam je iz CBCG.
Statistika kaže i da od 2020. stalno rastu ukupna dugovanja građana prema bankama.
„Ukupni krediti odobreni fizičkim licima na kraju novembra 2024. godine iznose 1,9 milijardi eura i u posmatranom periodu bilježe rastući trend. Naime, u decembru 2020. godine ovi krediti su iznosili 1,4 milijarde eura, u decembru 2021. godine 1,5 milijardi eura, u decembru 2022. godine 1,6 milijardi eura, dok su na kraju 2023. godine iznosili 1,7 milijardi eura“, saopšteno je iz CBCG.
Blagi pad kamatnih stopa
I dok dugovanja građana rastu, kamatne stope bar u prošloj godini zabilježile su pad.
Kako nam je saopšteno iz CBCG, prosječna ponderisana efektivna kamatna stopa na ukupno odobrene kredite na kraju novembra 2024. iznosi 6,55% i bilježi pad od 0,04 procentna poena u odnosu na decembar 2023. godine.
„Takođe, treba imati u vidu da prosječna ponderisana efektivna kamatna stopa na ukupne kredite obuhvata kredite koji su odobravani u ranijem periodu, među kojima je značajan broj odobren u periodu visokih kamatnih stopa. Stoga kao indikator kretanja kamatnih stopa treba posmatrati i kamatne stope na novoodobrene kredite. Prosječna ponderisana efektivna kamatna stopa na novoodobrene kredite na kraju novembra 2024. godine iznosila je 5,98% i bilježi pad od 0,53 procentna poena u odnosu na decembar 2023. godine“, saopšteno nam je iz CBCG.
Podsjećaju i da je CBCG početkom drugog kvartala inicirala akciju za snižavanje kamatnih stopa koju su podržale sve banke koje posluju u Crnoj Gori, ponudivši građanima snižene kamatne stope na najtraženije vrste kredita.
„Kao rezultat ove inicijative, efektivne kamatne stope na novoodobrene kredite fizičkim licima u periodu od početka akcije (period april – 20. decembar 2024. godine) smanjene su za 1,11 p.p, sa 8,75% na 7,64%“, kažu u CBCG.
Kako navode u CBCG kamatne stope predstavljaju tržišnu kategoriju koja zavisi od brojnih ekonomskih faktora, uključujući ponudu i potražnju za kapitalom, kreditni rejting zemlje, inflaciju, ekonomsku aktivnost, rizik klijenta, rizik predloženog projekta za finansiranje i dr.
„Pored ovih faktora istakli bismo i faktore koji dolaze sa međunarodnog tržišta, prije svega odluke Evropske centralne banke (ECB) i drugih ključnih banaka, o kretanju njihovih referentnih kamatnih stopa, kao i geopolitičke izazove. Centralna banka Crne Gore nema instrumente preko kojih bi mogla da utiče na kamatne stope, te stoga ne vrši projekcije kretanja kamatnih stopa. Očekivanje je da će u narednom periodu doći do relaksacije politika velikih centralnih banaka, uključujući ECB, što će posljedično voditi snižavanju kamatnih stopa“, poručuju iz CBCG.