24-03-2023

Od NATO napada na SRJ 24 godine

Danas je dvadeset četvrta godišnjica napada NATO snaga na nekadašnju SR Jugoslaviju, koji je trajao 78 dana i okončan je Kumanovskim sporazumom. Udari na tadašnju zajedničku državu Crne Gore i Srbije počeli su predveče tog 24. marta 1999. godine, a okončani su u junu.

Od NATO napada na SRJ 24 godine | Radio Televizija Budva

Ilustracija (Foto: nato.int)

Crna Gora je od 2017. godine članica NATO i prva je država u svijetu koju je alijansa bombardovala, a koja je kasnije postala njen punopravni član.

U Srbiji se od 2015. godine 24. mart zvanično obilježava kao "početak NATO agresije".

Akcija NATO-a uslijedila je nakon neuspješnih pregovora o rješavanju krize na Kosovu, vođenih u Rambujeu i Parizu februara i marta 1999. godine.

Vodeće zemlje NATO-a tvrdile su da režim tadašnjeg jugoslovenskog predsjednika Slobodana Miloševića sprovodi etničko čišćenje na Kosovu, da progoni političke protivnike i da guši osnovna ljudska prava i slobode, te da mora biti zasutavljen. S druge strane, Milošević je optužio alijansu za agresiju i djelovanje bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN.

Milošević je nekoliko godina nakon NATO napada na SRJ uhapšen i sproveden u Hag, gdje mu se pred tamošnjim tribunalom sudilo povodom optužbi za ratne zločine. Umro je u zatvoru 2006. godine.

U napadu 1999. godine učestvovale su snage 19 zemalja alijanse.

Kao posljedice su, osim brojnih ljudskih žrtava, ostali teško oštećeni vojni objekti, ali i infrastruktura.

Vazdušni napadi okončani su potpisivanjem Kumanovskog sporazuma 9. juna, poslije koga je uslijedilo povlačenje snaga jugoslovenske vojske i policije sa Kosova, na čijoj teritoriji je uspostavljena civilna misija Ujedinjenih nacija (UNMIK).

Prvog dana napada, 24. marta 1999. godine, stradao je vojnik Saša Stajić iz Beograda.

On je poginuo u krugu kasarne u Danilovgradu.

U napadima koji su uslijedili početkom aprila 1999. godine snage NATO-a bacile su bombe na aerodrom u Golubovcima.

Krajem aprila je bombardovano Murino, stradalo je šest građana.