Ilustracija (Foto: Pixabay)
Naučnici su se nadali dobrim rezultatima, ali ono što se desilo je i njih zapanjilo. Dvije godine nakon zahvata, svih 14 potpuno slijepih ljudi povratilo je punu funkciju očiju, a troje od njih ima savršen 20 od 20 vid.
„Ova procedura zaobilazi problem manjka doniranog tkiva rožnjača i omogućava ljudima da se izliječe i povrate kvalitet života“, kaže oftalmolog Nil Lagali sa Univerziteta Linćeping u Švedskoj.
U svijetu desetine miliona ljudi pati od gubitka vida zbog oštećenja ili bolesti rožnjače, ali samo jedan od 70 uspije da dođe do nove rožnjače putem transplantacije – što je do sada bio jedini način da im se povrati funkcija očiju.
Osim toga, zahvat je veoma skup i zbog manjka doniranih rožnjača većina ljudi nikada ni ne povrati vid.
„Učinili smo veliki pomak da bi osigurali da naš pronalazak bude lako dostupan i pristupačan svima, ne samo bogatima. Zbog toga se može koristiti u svim dielovima svijeta“, ističe biomedicinski inženjer Merdad Rafat sa Univerziteta Linćeping.
Da bi postigli to, Rafat i njegove kolege razvili su novu tehniku koja ne zahteva invazivnu intervenciju, već doktori mogu da je primjene u daleko skromnijim uslovima i sa mnogo manje opreme.
„Manje invazivan metod mogao bi da se koristi u više bolnica, čak i onih slabije opremljenih i time bi se pomoglo većem broju ljudi. Našim metodom, hirurg ne mora da odstranjuje postojeće tkivo. Umjesto toga, pravi se mali rez kroz koji se u postojeću rožnjaču ubacuje implant“, objašnjava Lagali.
Jeftin i lak za čuvanje
Ono što je možda još važnije jeste što je materijal koji se koristi nusproizvod prehrambene industrije, a zahvaljujući specijalno razvijenom pakovanju i procesu sterilizacije može da se čuva do dvije godine.
Naša rožnjača, onaj čisti prednji sloj oka koji štiti zenicu i dužicu, sačinjena je od različitih vrsta kolagena. Ona se vremenom tanji i počinje da se krivi što dovodi do oboljenja keratokonusa i djelimičnog ili potpunog gubitka vida.
Zbog toga su švedski stručnjaci prečistili kolagen iz svinjske kože i napravili novi sloj rožnjače.
Onda su putem hemijskih i fotohemijskih metoda ojačali ovaj inače mekan materijal i učinili ga stabilnijim i dobili hidrogel.
Usavršavajući svoje tehnike na životinjskim modelima, istraživači su razvili jednostavan metod usađivanja hidrogela u rožnjaču bez potrebe da se ona odstranjuje.
Implant ispravlja rožnjaču i vraća joj debljinu čime se ponovo uspostavlja mogućnost oka da se fokusira.
Minimalno invazivni zahvat takođe ostavlja nerve i ćelije rožnjače netaknutim, zbog čega se rana vrlo brzo zacjeljuje.